Περί ανακύκλωσης...

Πριν από 2-3 Κυριακές το ένθετο περιοδικό "Ε" της Ελευθεροτυπίας είχε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο σχετικό με τις δραστηριότητες της Ελληνικής Εταιρίας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), της εταιρίας που ασχολείται "με το Σύστημα Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών (ΣΣΕΔ-ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ), και αφορά τη συλλογή, τη μεταφορά, την επαναχρησιμοποίηση και την αξιοποίηση των αποβλήτων των συσκευασιών". Είναι με λίγα λόγια η εταιρία η οποία, σε συνεργασία αφενός με τους περισσότερους ΟΤΑ της χώρας και αφετέρου με τους Υπόχρεους Συσκευαστές, έφερε τους μπλε κάδους ανακύκλωσης συσκευασιών στους δρόμους στις γειτονιές μας.

Το άρθρο αυτό έλυσε με τον πλέον... "άκομψο" (για να είμαι επιεικής) τρόπο κάποιες απορίες σχετικά με τον τρόπο συλλογής των προς ανακύκλωση υλικών καθώς και τον διαχωρισμό των διαφορετικών υλικών που συγκεντρώνονται (χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί). Έχοντας προσωπική εμπειρία από τη Μαδρίτη και το Παρίσι, όπου υπάρχουν είτε διαφορετικοί κάδοι (που διακρίνονται από διακριτά χρώματα) για κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες υλικών είτε ένας κάδος μεγάλος με εσωτερικά διαχωρισμένους χώρους, απορούσα εξ αρχής γιατί δεν ακολουθήθηκε η ίδια πρακτική κι εδώ. Η αιτιολόγηση που δίνεται μέσα στο άρθρο από τον υπεύθυνο της εταιρίας, ο οποίος έδωσε τη συνέντευξη, αντανακλά (με τον πλέον ενδεικτικό τρόπο) την (κακή) Ελληνική πραγματικότητα και την έλλειψη παιδείας: αφενός στους ασφυκτικά γεμάτους από παρκαρισμένα οχήματα στενούς και χωρίς υποδομές δρόμους των πόλεων δεν υπάρχει χώρος για να τοποθετηθούν διαφορετικοί κάδοι, αφετέρου η κοινωνία μας κρίθηκε ότι δεν ήταν ακόμα έτοιμη να προχωρά σε οικειοθελή διαχωρισμό των υλικών, πριν τα οδηγήσουμε στους κάδους.

Να σημειώσω εδώ ότι στο Παρίσι οι κάτοικοι συγκεκριμένων δήμων κάνουν ακόμα και κομποστοποίηση των σκουπιδιών, και μόνο τότε γίνεται η αποκομιδή τους, διαφορετικά τα σκουπίδια παραμένουν στους κάδους έξω από τα σπίτια μέχρι οι κάτοικοι να συμμορφωθούν (σκληρά μέτρα - brute force - αλλά με αποτέλεσμα).

Επιστρέφοντας στην Ελληνική πραγματικότητα, η διαλογή των υλικών στα εργοστάσια της ΕΕΑΑ γίνεται με το χέρι, από υπαλλήλους που στέκονται μπροστά σε ένα ιμάντα (κάτι σα γραμμή παραγωγής σε εργοστάσια) και από τα υλικά που έχουν ξεφορτωθεί πάνω στον ιμάντα διαλέγουν μόνο εκείνα μιας κατηγορίας ο καθένας. Αυτό φυσικά έχει ως αποτέλεσμα ένα σημαντικό ποσοστό των υλικών που έχουν ανακυκλωθεί (το 30% περίπου σύμφωνα με τα λεγόμενα του υπεύθυνου της εταιρίας) να χάνεται δυστυχώς και να οδηγείται τελικά στους ΧΥΤΑ. Ωστόσο, τονίζεται ότι με μικρές βελτιώσεις στη διαδικασία το ποσοστό αυτό θα μειωθεί σημαντικά (ας ελπίσουμε).

Στο ίδιο άρθρο δίνονταν οδηγίες για το τι πρέπει να ανακυκλώνουμε, παρουσιάζονταν σημαντικά στατιστικά στοιχεία για τους όγκους των υλικών που εξοικονομούνται ως πρώτες ύλες, και αναφέρονταν πού καταλήγουν τα υλικά αυτά (τα πλαστικά κατά 90% μεταπωλούνται στην Κίνα ως πρώτη ύλη, για να ξαναγυρίσουν μετά στα χέρια μας ως καταναλωτικό προϊόν).

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η διάκριση στα σήματα που φέρουν οι συσκευασίες, η σωστή ερμηνεία των οποίων δυστυχώς δεν έχει γίνει γνωστή μέσω προωθητικών ενεργειών, ώστε όλοι μας να γνωρίζουμε τι ανακυκλώνεται. Έτσι, το πρώτο από τα δύο παρακάτω σήματα δηλώνει την οικονομική συνεισφορά της συγκεκριμένης συσκευασίας στα έργα της ανακύκλωσης και δεν πρέπει να συγχέεται με την ανακυκλωσιμότητα ή μη του υλικού συσκευασίας, η οποία δηλώνεται με το δεύτερο σήμα.

Η ουσία είναι ότι η προσπάθεια αυτή πρέπει να συνεχιστεί και όλοι μας πρέπει να γίνουμε κοινωνοί της και να συμβάλλουμε στην εξέλιξή της και την επιτυχία της: Πρέπει η περιβαλλοντική συνείδηση να γίνει κτήμα όλων μας, να μη μείνει απλά μια μεμονωμένη προσπάθεια.

Επί του... πιεστηρίου
Την ώρα που έγραφα αυτές τις γραμμές, είδα μια διαφημιστική καταχώρηση της Εταιρίας Ανακύκλωσης Συσκευών. Με σλόγκαν "Οι συσκευές αξίζουν μια δεύτερη ευκαιρία. Το ίδιο και το περιβάλλον" και μέσα από ένα χρηστικό και συνάμα απλό δικτυακό τόπο, μας καλούν να ανακυκλώνουμε τις παλιές ή/και χαλασμένες ηλεκτρικές συσκευές. Αρκεί μια ματιά στο Δίκτυο Συλλογής για να βρούμε το κοντινότερο Δημοτικό Σημείο Συλλογής, Σχολείο ή Κατάστημα Λιανικής που συμμετέχει στο πρόγραμμα για να πάμε τις συσκευές...