Τα χαλκούνια στο Αγρίνιο τη Μεγάλη Παρασκευή

Κάθε χρόνο, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής και μετά την περιφορά των επιταφιών στους δρόμους του Αγρινίου, λαμβάνει χώρα το έθιμο των χαλκουνιών. Τα χαλκούνια είναι αυτοσχέδια βεγγαλικά με τη μορφή κυλινδρικού σωλήνα ο οποίος είναι γεμάτος με πυκνό μίγμα μπαρουτιού και ρινισμάτων σιδήρου. Στη μία άκρη του κυλίνδρου υπάρχει το φιτίλι, από το οποίο γίνεται η ανάφλεξη του μίγματος, το οποίο εκτοξεύεται στον αέρα με μεγάλη πίεση και σχηματίζει μια "φλόγα" από τα ρινίσματα σιδήρου με μήκος πολλών μέτρων (παλιότερα και πάνω από δέκα μέτρα). Λόγω της δύναμης της φλόγας θέλει τρόπο και δύναμη στο κράτημα, διαφορετικά αν το χαλκούνι ξεφύγει από τα χέρια του χαλκουνά φεύγει με φόρα περιστρεφόμενο προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Τα χαλκούνια ξεκίνησαν ως έθιμο στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, όταν και οι ενορίτες τα κατασκεύαζαν για την ώρα της περιφοράς του επιταφίου, ώστε να απομακρύνουν τους Τούρκους που προσπαθούσαν να εμποδίσουν την περιφορά. Με την απελευθέρωση μετατράπηκε σε "κόντρα" ανάμεσα σε δύο ομάδες ενοριών της πόλης: από τη μια οι ενορίες της Αγίας Τριάδας (ολέ - η ενορία μου :-), του Αγίου Χριστοφόρου και του Αγίου Γεωργίου και από την άλλη οι ενορίες του Αγίου Δημητρίου και της Παναγίας. Λόγω των τραυματισμών (πολλές φορές σοβαρών) των χαλκουνάδων το έθιμο είχε ατονίσει (ή και είχε απαγορευτεί) μέχρι τη δεκαετία του ΄80. Από το 1985 και μετά αναβίωσε και πάλι, με την υποστήριξη του Δήμου και την ανοχή της αστυνομίας (και με την παράλληλη μείωση της δύναμης των χαλκουνιών, ώστε να αποφεύγονται οι σοβαροί τραυματισμοί). Οι πιο γνωστές σήμερα οικογένειες χαλκουνάδων είναι οι οικογένειες Γιωτόπουλου, Τσιρώνη, Λιακατά, Κουτσούκη, Καζαντζή.

Κάθε χρόνο πλέον γίνεται στην κεντρική πλατεία του Αγρινίου (πλατεία Δημοκρατίας) παρουσία χιλιάδων κόσμου αλλά και των αρχών, εκτός από φέτος που η πλατεία ανακατασκευάζεται και είναι κλειστή, οπότε έγινε στην πλατεία Δημάδη. Από εκεί είναι και τα βίντεο που ακολουθούν:

το πρώτο βίντεο είναι από την έναρξη του... σώου :-)



στο δεύτερο βίντεο, την ώρα που δύο χαλκούνια ανάβουν, προσέξτε την έκρηξη ενός τρίτου χαλκουνιού, ευτυχώς χωρίς συνέπειες για το χαλκουνά.



το τρίγωνο των... χαλκουνιών

Χρόνια καλά, χρόνια πολλά, Χριστός Ανέστη και του χρόνου πάλι με τα χαλκούνια (στην κεντρική πλατεία αυτή τη φορά).